طبیب کسی است که بدون هرگونه آزمایشگاه، رادیولوژی، سی تی اسکن، سونوگرافی، M.R.Iو..... بتواند با نگاه به چهره واجزای بیمار یا حتی غیر بیمار، از داخل بدن وی آگاه شود. با درنظر گرفتن مزاجهایی که ذکر میشود ونشانه های آنها که انشاالله بعدا ذکر خواهد شد، این امر امکانپذیر خواهد بود.
حفظ سلامتی، تشخیص بیماری، درمان ونوع دارو هایی که ازسوی طبیب تجویز میشود، و درکل موجودیت طب سنتی برچهار مزاج استوار است:
دم : یعنی گرم وتر. دم یعنی خون وچون خون انسان گرم ومرطوب است، مزاج گرم وتر را دموی مینامند.
صفرا: یعنی گرم وخشک. همان کیسه صفراست که در بدن وجود دارد وچون مواد داخل آن از تمام نقاط بدن گرمتر وخشکتر است، مزاج گرم وخشک را صفراوی مینامند.
سودا: یعنی سرد وخشک. مرکزیت سودا در بدن، پروستات است و سردی وخشکی آن از تمام نواحی بدن بیشتر است.
بلغم: یعنی سرد وتر. بلغم محل مشخصی در بدن ندارد و تقریبا همه جا یافت میشود وسردی ورطوبت آن از بقیه مزاجها بیشتر است.
اینها چهار مزاج اصلی بدن است که درصورت نرمال وطبیعی بودن در نقاط مذکور در داخل بدن انجام وظیفه میکنند.این مواد بجز مکانهای مذکور درخون نیز وجود دارند. یعنی درواقع اجزای تشکیل دهنده خون هستند.
اگر مقداری خون بطور راکد درظرفی سربسته بماند، اجزاء آن که همان چهار ماده اصلی است ازهم جدا شده وقابل روئیت میشوند.
دم که همان خون است و دربرگیرنده دیگر مواد.
صفرا، سبکترین بخش خون است که بالاتر از همه قرار میگیرد وتقریبا زرد رنگ دیده میشود. وظیفه آن حرکت دادن ونفوذ دادن خون به مویرگها ومجاری بسیار تنگ بدن است.
بلغم، مایعی است که برنگ سفید (آبکی) دیده میشود. این مایع آمادگی تبدیل شدن به دم (همان خون اصلی) را دارد.
سودا، از بقیه اجزاء سنگینتر بوده وته نشین میشود. سودا جهت تغذیه اجزای بدن کاربرد دارد. اگر یکی از این اجزاء بطور کامل ازخون حذف شود، زندگی غیرممکن خواهد بود.
غذایی که ما میخوریم، باید ازنظر کمیت وکیفیت طوری باشد که در شبانه روز بتواند مواد مذکور را در بدن به مقدار لازم وبصورت طبیعی تولید کند.
هرکدام ازاین اجزاء به دو صورت طبیعی وغیر طبیعی ممکن است تولید شوند ودرصورتی که طبیعی باشند، برای بدن ضروری ولازمند. اگر بصورت غیر طبیعی تولید شوند ویا نوع طبیعی آنها نیز دربدن کم باشد باعث بیماری خواهد بود. غذایی که وارد معده شد، ابتدا تبدیل به بلغم شده سپس در کبد و بسته به نوع ومقدار غذا، به صفرا، سودا وخون تبدیل میشود.
نوع غیر طبیعی آنها نیز هرکدام انواع مختلفی دارند که باعث بیماریهای مختلف دربدن میشوند. مثلا بیشتر سرطانها، دیابت، تومورها، فشارخون،MSوبسیاری دیگر از بیماریها فقط بخاطر تولید سودای غیر طبیعی، ویا بیماری آلزایمر، انواع عفونتها، کند ذهنی، پرخوابی، ناراحتیهای گوارشی و... بخاطر تولید بلغم غیر طبیعی در بدن است که بارعایت برخی دستورات ساده طب سنتی میتوان براحتی ازآن جلوگیری ویا وجود آنرا درمان نمود. حتی برخی از بیماریهایی که امروزه پزشکی روز ازآنها اطلاعات چندانی ندارد وداروهایی با عوارض بسیار زیاد تجویز میکند ونتیجه چندانی هم نمیگیرد، درکتابهای حکمای طب قدیم مانند حکیم ابوعلی سینا، جرجانی، زکریای رازی (اولین کسی که بدن انسان را تشریح نموده وداخل آن را دیده است) ودیگر حکما با درمانهای آنها آمده است.
انشاالله، انواع غیر طبیعی مزاجها، نشانه ها، وبیماریهای آنها بعدا ذکر خواهد شد.